De H. Lucas parochie

De Lucasparochie en -kerk

Sint Lucas, een geneesheer, is de schrijver van het derde Evangelie en van de Handelingen der Apostelen. Zijn evangelie wordt gezien als de mooiste van de vier. Hij benadrukt God’s barmhartigheid en stelt, meer dan de anderen, de noodzaak van het gebed vast. Omdat zijn Evangelie begint met het verhaal van Zacharias’ offer, wordt hij in de symboliek voorgesteld door een os. Hij is patroon van onze parochie in tuinstad Osdorp te Amsterdam.

Eind jaren vijftig werd op vruchtbare tuindersgrond zand gespoten. In een kunstmatige woestijn werd een tuinstad gebouwd voor tienduizenden mensen uit Amsterdam en van buiten. Temidden van alle middelhoogbouw en hoogbouw moest natuurlijk ook een rooms-katholieke kerk gebouwd worden. Op 7 april 1959 werd pastoor H.J. Heesterbeek tot bouwpastoor benoemd. Op 29 augustus van dat jaar werd een noodkerk ingezegend door de Deken van Amsterdam. Dit noodgebouw stond aan Meer en Vaart.

In juli 1960 presenteerde de architect Th. Nix de eerste tekeningen voor de definitieve kerk. Een maand later werd P. Zoon kapelaan naast de bouwpastoor. Op 4 november 1963 werd de eerste paal geslagen van het kerkgebouw en op 15 mei 1964 legde Subdeken I. van Teijlingen de eerste steen. Precies een jaar later consacreerde de bisschop van Haarlem, mgr. J. van Dodewaard, de Sint Lucaskerk aan de Osdorper Ban.

Pastoor Heesterbeek werd in 1967 opgevolgd door J.M.E. Keet; een jaar eerder was H.J. van Ogtrop benoemd tot kapelaan. Laatstgenoemde volgde pastoor Keet op in 1978.

De Lucas was één van de eerste kerken die gebouwd en ingericht werd met het oog op de nieuwe liturgie waarin het volk niet langer toeschouwer is van de heilige handeling die de priester verricht maar waaraan alle gelovigen voluit deelnemen. Onder leiding van de pastores Keet en Van Ogtrop werd geestdriftig geëxperimenteerd met de vernieuwde nederlandstalige liturgie. Bovenal werd grote zorg besteed aan de lezing en verkondiging van de Heilige Schrift; geloofswoorden voor de levenstocht van ieder afzonderlijk en van de gemeenschap als geheel. Beide priesters besteedden grote aandacht voor een goed verstaan van de persoon en het optreden van Jesus. Beiden bleven in de Lucas tot 1992. Pastoor Van Ogtrop werd toen opgevolgd door pastoor N.A.M. van der Peet die zich geheel kan vinden in de stijl van liturgie en verkondiging die in de Lucasparochie vertrouwd was.

Afbeeldingen in de geschiedenis van de Lucaskerk

De vaste voorgangers van de Lucasparochie

Bouw van de kerk

Consecratie op 15 mei 1965

Foto’s van de Lucaskerk

Vijfluik naar Lucas (Schilderijen)

De vijf schilderijen die speciaal werden geprojecteerd voor de hoge, lichte hal van de Sint Lucaskerk, werden in de jaren 1995-1997 geschilderd door MARK DECONINCK (Oostende, België, 1957)

Het grootste doek, dat hoog hangt, geeft de stad Jeruzalem weer, het levensdoel van Jesus. Lucas beschrijft in zijn evangelie de levensreis van Jesus naar de Stad van Vrede. Volgens Lucas’ tweede geschrift, de Handelingen der Apostelen, werden de leerlingen na Jesus’ hemelvaart en na de nederdaling van de heilige Geest (Pinksteren) vanuit Jeruzalem uitgezonden om de blijde boodschap te brengen tot het uiteinde van de aarde. Het doek herinnert ons eraan, als wij de kerk verlaten, dat wij in deze tijd gezonden zijn het evangelie te verkondigen en te beleven, tot geluk van de samenleving, die moet worden omgevormd tot stad van vrede.

De overige vier, kleinere doeken, beelden verhalen uit die we alleen in het Lucasevangelie aantreffen. Van boven naar beneden en van links naar rechts:

  • de aankondiging van de engel aan Maria van Jesus’ geboorte.
  • de ontmoeting van Jesus, de Messias van Israël, met Simeon en Hanna, de vertegenwoordigers van het volk Israël.
  • de terugkeer van de verloren zoon naar de wachtende, vergevende vader.
  • de maaltijd in Emmaüs van Jesus met twee leerlingen, op de dag van de verrijzenis. Zij herkenden de opgestane Heer aan het breken van het brood.